Obraz miasta, czyli sztuka w najbliższym otoczeniu

O tym, że sztuka podnosi atrakcyjność miejskiego krajobrazu nie trzeba nikogo przekonywać. Ale czy oprócz obcowania z przyjemnymi, czasem inspirującymi obrazami mijanymi po drodze wnosi coś więcej do naszego życia?

W dawnych miastach z centralnie położonym rynkiem, siecią ulic i placów otoczonych fosami, wyznaczenie bezpiecznej i swojskiej przestrzeni było znacznie prostsze. Dziś, kiedy miasta rozrastają się do znacznie większych rozmiarów, potrzebujemy innych sposobów do rozpoznawania otoczenia i oswojenia się z miejscem, w którym żyjemy. Szczególnie, kiedy zmieniamy miejsce zamieszkania. Instynktownie szukamy wtedy w okolicy charakterystycznych znaków, które stają się naszym indywidualnym systemem informacji wizualnej i bezbłędnie prowadzą do miejsc, które uznajemy za swoje. Obok budynków ta przestrzeń często wyznaczana jest przez elementy sztuki – rzeźby, instalacje artystyczne lub street art’owe murale i graffiti.

Ale sztuka w przestrzeni publicznej to nie tylko część miejskiego systemu nawigacji lub element czysto dekoracyjny. Coraz częściej staje się sposobem wypowiedzi na ważne społecznie tematy czy elementem architektury i tożsamości miejsca. Dla artystów tworzących w tej przestrzeni budynek stanowi zwykle jedynie ramy lub tło, a otwarta przestrzeń daje swobodę tworzenia dzieł zintegrowanych z architekturą, krajobrazem i charakterem miejsca. Różne formy miejskiej sztuki mogą stanowić jedynie akcent w obudowie urbanistycznej, nieść przekaz historyczny lub kulturowy, prowokować i intrygować, ale mogą też stać się trwałym symbolem miejsca, jak np. rzeźba Neptuna w Gdańsku, wrocławskie krasnale, Syrenka w Kopenhadze i Warszawie czy Manneken Pis w Brukseli.

Osiedla sztuki

Potencjał sztuki dostrzegają coraz częściej także deweloperzy i inwestorzy budynków mieszkalnych, którzy angażują artystów do współtworzenia projektów wpisujących się w architekturę osiedli i ich otoczenia. Bo kto nie chciałby codziennie wracać do domu, w którym już przed wejściem wita go odrobina piękna? Nowe osiedla Resi4Rent tworzą swoistą kolekcję dzieł sztuki, z których każde dedykowane jest konkretnemu miejscu i powstaje dzięki współpracy z lokalnymi twórcami, operującymi różnymi technikami i stylami. Pierwszy artystyczny projekt Resi4Rent powstał w warszawskim budynku przy ulicy Woronicza 82. Wejście do budynku zostało przeszklone, a w lobby i na fasadzie budynku pojawiła się kolorowa mozaika wykonana przez artystkę Krystynę Kaszubę-Wacławek, która specjalizuje się w kompozycjach ceramicznych wykonanych z indywidualnie projektowanych i wypalanych kafli. Mozaika utrzymana jest w barwach korespondujących z naturą – zieleni i naturalnych brązach.

Zamieszkaj przy wertykalnym ogrodzie w Krakowie

Zielone dzieło sztuki zdobi także budynek Resi4Rent zlokalizowany przy krakowskich Błoniach. Tym razem jest to prawdziwy wertykalny ogród, którym pokryta jest 200-metrowa ściana budynku i część lobby. Przepiękna, całoroczna zielona fasada nie tylko wprowadza wyjątkowy klimat, ale pełni też rolę naturalnego izolatora – latem chroni przed uciążliwymi upałami, a zimą stanowi barierę dla wiatru i chłodu. Tworzy także przyjazną ekosferę dla ptaków, filtruje i wychwytuje zanieczyszczenia powietrza, a podczas spacerów po okolicy już jedno spojrzenie na bujną zieleń koi nerwy. Zamieszkaj przy wertykalnym ogrodzie w Krakowie i ciesz się dobrodziejstwem bujnej zieleni.

Sgraffito w abonamencie na Mokotowie

Jeśli malarstwo ścienne kojarzy ci się wyłącznie z renesansowymi freskami i wnętrzami kościołów, czas poznać sgraffito. To technika dekoracyjna, która polega na nakładaniu kilku różnokolorowych warstw tynku, a następnie tworzeniu rysunku poprzez umiejętne zeskrobywanie i odsłanianie warstw podkładu tak, aby uzyskać wielobarwny i wielowymiarowy obraz. To jedna z najbardziej trwałych technik malarstwa monumentalnego znana już w starożytności. Malowane domy, pałace i dekoracyjne elewacje wykonane przy użyciu tej metody można spotkać w niemal całej Europie i… na osiedlu Resi4Rent na warszawskim Mokotowie. Ich autorem jest artysta malarz Marcin Bogusławski, którego dzieła zdobią m.in. Bibliotekę Główną Województwa Mazowieckiego, średniowieczną wieżę przy liceum im. Marszałka Małachowskiego w Płocku czy Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy w Warszawie. O tym jak powstawał projekt dla Resi4Rent, co przyświecało jego twórcy i jak sztuka może wpływać na estetykę, klimat miejsca i dobrą atmosferę najlepiej opowiada sam autor. Chcesz mieć mieszkanie w abonamencie ze sgrafitto? Zobacz co dla Ciebie mamy.

Zamieszkaj na „osiedlu botanicznym” we Wrocławiu

Formą wielkoformatowego malarstwa ściennego są też murale (nie mylić z graffiti). Jednak w odróżnieniu od PRL-owskich murali reklamowych PKO czy Pewexu, te współczesne są raczej pewną opowieścią i formą dialogu z odbiorcą i otaczającą przestrzenią. Tak też jest w przypadku muralu, który powstaje na osiedlu Resi4Rent Wrocławiu. Malowidło zajmuje powierzchnię około 760 m² i jest największym tego typu dziełem na Dolnym Śląsku. Jego autorem jest Olaf Cirut, absolwent malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i artysta znany m.in. z muralu przy krakowskim rondzie Mogilskim przedstawiającym paletę kolorowych farb, smoczego skweru w parku Decjusza czy muralu zdobiącego elewację Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku.

– Rośliny, które stały się bohaterami muralu Botanica pochodzą między innymi z Herbarium horti botanici Vratislaviensis oraz Zielnika Śląskiego. Malowidło nawiązuje do tradycji znanych między innymi z epoki Linneusza czy kompozycji Marii Sybilli Merian i stanowi rodzaj karty pochodzącej z dawnych atlasów botanicznych a jednocześnie czerpie z malarstwa holenderskiego z kontrastowym przedstawieniem roślin wyłaniających się z ciemnego tła. Wszystkie rośliny występujące na muralu zostały dobrane według zasady, która opisuje świat przyrody poprzez jego funkcje magiczne i użytkowe. Przykładem jest chociażby modrzew – drzewo otaczane czcią przez dawnych Słowian, symbolizujące siły witalne i odpędzające „złe moce” a jednocześnie wykorzystywane do produkcji terpentyny weneckiej – szlachetnego dodatku do werniksów pozwalającego uzyskać niezwykłe efekty malarskie widoczne m.in. w dziełach włoskich i flamandzkich mistrzów, takich jak Tycjan czy Rubens – mówi Olaf Cirut.

W kompozycji pojawiają się rośliny symboliczne jak dzika róża, której pięciopłatkowe kwiaty odnoszono do Arystotelesowskich pięciu żywiołów (eter, ogień, powietrze, woda, ziemia) czy bardziej pospolite a silnie osadzone w polskiej kulturze, jak dzika malina, koper ogrodowy, pokrzywa czy blekot. Stają się one elementami opowieści o świecie przyrody, skłaniają do refleksji nad tym, co możemy zrobić, aby zachować należne jej miejsce w naszym życiu. Pełną opowieść roślin i odniesień do tradycji, kultury a nawet języka, zapisane w formie tego niezwykłego malowidła można poznać także poprzez kod QR umieszczony na elewacji budynku. Zamieszkaj na „osiedlu botanicznym” we Wrocławiu, jeśli chcesz na co dzień obcować z naturą.

W centrum kompozycji znajduje się syntetyczna komórka roślinna, która jest elementem współczesnej opowieści o biologii. Farby luminescencyjne użyte do wykonania tego motywu w ciągu dnia pochłaniają energię z padającego na nie światła, a w nocy zmieniają charakter kompozycji, która emanuje kolorem przywołującym fluorescencję chlorofilu, barwnika występującego w roślinach i algach, dzięki któremu mogą przeprowadzać fotosyntezę – jedną z najważniejszych przemian biochemicznych na Ziemi, dzięki której powstaje tlen. Na podstawie danych o fluorescencji zbieranym przez spektrometr umieszczony na pokładzie japońskiego satelity GOSAT, biolodzy z NASA tworzą mapy fluorescencji chlorofilu, które umożliwiają śledzenie z kosmosu zmian dotyczących roślin – informacji o suszach, chorobach i dziesiątkach innych zjawisk mających wpływ na ich rozwój i dobrostan.

Sztuka od zawsze wymyka się schematom. Dzięki zaangażowaniu twórców, osiedla i mieszkania w abonamencie Resi4Rent stają się inspiracją do powstania oryginalnych dzieł, miejscem ich prezentacji i częścią lokalnego krajobrazu. Chcesz poznać tę nietypową kolekcję sztuki? Zapraszamy do Resi4Rent. A już wkrótce podzielimy się kolejnymi odsłonami miejskiej sztuki w najlepszym wydaniu!